جرم های نسوز پاشیدنی (Refractory Gunning mix):
مخلوط فیزیکی مواد اولیه نسوز و یک سری افزودنی‌ها را خاک نسوز می‌گویند و از نظر مواد اولیه یا خشک و تر بودن به چند دسته تقسیم می‌شوند و معمولا به روش پاشیدن با دستگاه و ویبره کردن مصرف می‌شوند. در صورتی که این مخلوط به روش پاشیدن مصرف شود به آنها جرم های نسوز پاشیدنی می‌گویند.
مخلوط فیزیکی مواد اولیه نسوز و افزودنی‌ها که برای اجرای نسوز با روش گانینگ (پاشیدنی) طراحی شده به طوری که خاصیت هیدراسیون داشته باشند،ذدر بازار به آنها بتن نسوزگان می‌گویند اما فرق اساسی با بتن معمولی دارند و بعضی مواقع تا ۱۰-۱۵ نوع مواد مختلف را تشکیل می‌دهند. مانند جرم های پاشیدنی معمولی، کم سیمان، خیلی کم سیمان.
ساختار جرم های نسوز پاشیدنی
جرم های نسوز پاشیدنی شامل خاک‌های سیلیسی، خاک‌های اسپینل، افزودنی‌ها و روان کننده‌ها، هستند و برای نسوزکاری کوره‌های بزرگ، سقف و دیواره‌های بلند کوره، مورد استفاده قرار می‌گیرند. اکثریت جرم های گان بر پایه سیمان‌های آلومینات کلسیم (CAC) هستند. هیدراتاسیون سیمان سـریع بوده در هنگـام مخلـوط کـردن جـرم بـا آب شـروع شـده و هیـدرات‌هـای مختلـف آلومینـات کلسـیم بـا دمـا تشکیل می‌شوند که به نسبت آب و ناخالصی‌هـا بسـتگی دارد. رطوبت نسبی و مقـدار SiO2/CaO فـاکتور بسـیار مهمـی در انـدازه گیـری مقدار ویسکوزیته فاز مایع بوده که بر خـواص اسـتحکام گـرم و مقاومـت خمشـی نسـوز تـأثیر زیـادی خواهـد داشت.
از این مطلب هم دیدن کنید: جرم های نسوز سبک و عایق
کاربرد جرم های نسوز پاشیدنی
جرم های نسوز پاشیدنی تولیدی شرکت آمل کربوراندم از خواص بسیار قابل توجهی نسبت به اجرام معمولی برخوردارند از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- قابلیت طراحی خاص برای هر مشتری و هر تجهیز طبق درخواست مشتریان
- نصب راحت و سریع به خصوص در جرم های گانینگ (پاشیدنی) و جرم های Self-Flow یا خود روان (بدون نیاز به ویبره)
- مقاومت‌های منحصر بفرد در مقابل سایش؛ تابش، خزش، نفوذ مواد خورنده و دیر گدازی از جمله جرم های Sic، کرومیتی و . . .
- انعطاف در دانسیته و تولید جرم های عایق پیشرفته از جمله جرم های Low Iron (کم آهن) و جرم های سبک شاموتی، پرلیتی و بابل آلومینایی
مشخصات فنی
روش اجرای گان : شاتکریت کردن
مهندسان عموما اطلاعات نسبتا خوبی در رابطه با تاثیر آتش بر بتن‌های با مقاومت متوسط در دست دارند (منظور بتن‌های با مقاومت تا ۵۰ MPa می‌باشد). ولی در مورد بتن‌های مقاومت بالا و بتن‌های با کارایی بالا HPC و تاثیر آتش بر این بتن‌ها اطلاعات بسیار کمی موجود می‌باشد. به عنوان یک قانون، بتن‌های با کارایی بالا در حرارت شدید و شوک‌های حرارتی به علت ضریب تخلخل پایین و وجود منافذ کمتر و فشار نیروی بخار حساسیت بیشتری نسبت به بتن‌های با مقاومت معمولی NSC دارند. وقتی فشار درون منافذ زیاد می‌شود تنش کششی در بتن تولید می‌شود و زمانی که این تنش از حد مجاز تجاوز می‌کند ترکیدن و ورقه ورقه شدن بتن explosive spalling شروع می‌شود. قسمتی از سطح داغ بتن که شدیدا به بیرون رانده می‌شود، باعث می‌گردد سطح بیشتری از بتن در معرض آتش قرار گیرد. این روند ادامه دارد تا نهایتا باعث آشکار شدن سیستم آرماتورها و تاثیر مستقیم آتش روی آنها می‌شود. انبساط سریع بعضی از سنگدانه‌ها با وزن متوسط و کمتر شدن فضا باعث تشدید این پدیده و کمک به از هم پاشیدن و ترکیدن لایه ای بتن می‌گردد. بی شک به علت نوع بتن ریزی و خواص شاتکریت این سیستم در رده بتن‌های پرمقاومت با کارایی بالا قرار می‌گیرد و در نتیجه در معرض خطر تاثیر آتش می‌باشد. در این مقاله استفاده از تکنولوژی پیشرفته آلومینات کلسیم همراه با الیاف فولادی ضد زنگ و الیاف مصنوعی میکرو پلی پروپیلن در جهت مقاوم سازی سازه‌های بتنی و اصلاح خواص شاتکریت در جهت استفاده در شوک‌های حرارتی و صنایع سنگین با درجه حرارت بالا بحث می‌شود.
از این مطلب هم دیدن کنید: جرم های نسوز سنگین
انواع شاتکریت
شاتکریت عبارت است از ملات و یا بتنی که با فشار و سرعت بالا به سطح مورد نظر پاشیده می‌شود که به دو نوع شاتکریت مخلوط تر (Wet Mix shotcrete) و مخلوط خشک (Dry Mix shotcrete) شناخته شده است. در شاتکریت با مخلوط خشک DMS مصالح شامل : ماسه و سیمان توسط پمپ شاتکریت به داخل لوله انتقال هدایت شده و به قسمت پاشنده ملات (Nozzel) منتقل می‌گردد که در بازار مصالح به عنوان پودر شاتکریت عرضه می‌گردد. آب مورد نیاز در این حالت در حین خروج مصالح از سر نازل به آنها اضافه می‌گردد که با توجه به سرعت بسیار زیاد خروج مصالح از سر نازل این عمل در کسری از ثانیه صورت می‌پذیرد که در این حالت ممکن است آب به بعضی از دانه‌های سیمان نرسیده و در نتیجه این دانه‌ها هیدراته نشوند بهمین دلیل از روش DMS تنها در عملیات تثبیت قبل از اجرای لاینینگ تونل‌ها و کارهای روکش و تعمیراتی با ضخامت کمتر از ۱۰ cm استفاده می‌گردد. اما در روش (WMS) مخلوط تر شاتکریت با مخلوط تر بتن آماده به داخل پمپ شاتکریت ریخته شده و پس از عبور از لوله انتقال به سر نازل رسیده و از آنجا به کمک فشار باد کمپرسور به سطح زیر کار پاشیده می‌شود از این روش در جاهایی می‌توان استفاده کرد که مقاومت فشاری مورد نظر است. از طرفی دیگر در این روش امکان اجرای بتنی با ضخامت ۵۰ cm برای دیوار و ۲۰ cm برای سقف در یک مرحله به راحتی امکان پذیر است.