سدیم سیانید (NaCN)

سدیم سیانید (NaCN) به انگلیسی (Sodium Cyanide) یک ترکیب سمی با فرمول شیمیایی (NaCN) می‌باشد. در این فرمول (Na) همان سدیم و (CN) سیانید یا همان سیانور می‌باشد. این ترکیب میل بالایی جهت ترکیب شدن با فلزات دارد. بدلیل این ویژگی، از این ماده در استخراج طلا استفاده زیادی می‌شود. ترکیب شدن با فلزات منجر به سمیت بالای این ماده می‌شود. سدیم سیانید جامدی سفید رنگ و محلول در آب است. همچنین در این مقاله به کاربردهای سدیم سیانید و همچنین مشخصات فنی سدیم سیانید می‌پردازیم. 

در این مقاله میخوانید:

• آشنایی با سدیم سیانید (Introduction to Sodium Cyanide)
• کاربردهای سدیم سیانید (Sodium Cyanide Applications)
• مشخصات فنی سدیم سیانید (Sodium Cyanide Technical Datasheet)
• روش های تولید سدیم سیانید (Sodium Cyanide Production Methods)
• بزرگترین شرکت های تولید کننده سدیم سیانید (Sodium Cyanide Top Manufacturer)
• خرید و فروش سدیم سیانید (Buy and Sell Sodium Cyanide)
• قیمت سدیم سیانید (Sodium Cyanide Price)

سدیم سیانید (NaCN) چیست؟

همانطوری که گفته شد، سدیم سیانید (NaCN) یک ترکیب سمی می‌باشد. در این فرمول (Na) همان سدیم و (CN) سیانید می‌باشد. این ترکیب میل بالایی جهت ترکیب شدن با فلزات دارد که منجر به سمیت بالای این ماده می‌شود. بدلیل این ویژگی، یعنی واکنش پذیری بالای آن با فلزات، از این ماده برای استخراج طلا استفاده زیادی می‌شود. همانطوری که در شکل زیر مشاهده می‌کنید، این ترکیب جامدی کریستالی و سفید رنگ می‌باشد. همچنین این ترکیب محلول در آب است. 

آیا سدیم سیانید (NaCN) سمی است؟

همانطوری که گفته شد، به دلیل میل بالای این ترکیب جهت ترکیب شدن با فلزات بسیار سمی است. در واقع این ترکیب گاز هیدروژن سیانید آزاد می‌کند. یک گاز بسیاری سمی و خفه کننده که منجر به اختلال در سیستم تنفس انسان می‌شود. قرار گرفتن در معرض این ماده به شدت خطرناک و کشنده هست. این ترکیب میتواند بر روی کل بدن فرد اثر بگذارد. به خصوص بر روی اندام هایی که وظیفه تنفس را بر عهده دارند. از اندام‌هایی که این ماده بر روی آن اثر می‌گذارد میتوان به مغز، قلب و عروق خونی و ریه‌ها اشاره کرد.

در حالت کلی حالت جامد این ماده بدون بو است، در حالی که گاز هیدروژن سیانید بوی بادام تلخ میدهد. جالب اینجاست بسیاری از افراد این بو را تشخیص نمی‌دهند.

آیا سدیم سیانید (NaCN) خطرناک است؟

همانطور که اشاره شد سدیم سیانید، گاز هیدروژن سیانید آزاد می‌کند. این گاز بسیار سمی است و هنگامی که با اسید یا آب تماس برقرار کند، مشتعل می‌شود. فاجعه تیانجین در سال ۲۰۱۵ به علت انبار کردن این ماده خطرناک بود.

تا بدین جا با این ترکیب و ویژگی‌های این ماده آشنا شدید. در ادامه به کاربردهای این ماده در صنایع مختلف اشاره خواهیم کرد.

کاربردهای سدیم سیانید (NaCN)

از این ماده در موارد و فرایندهای زیر استفاده می‌شود:

• استخراج طلا (فرایند سیانید یا Gold Cyanidation)
• صنایع دارویی و پزشکی
• آبکاری
• آفت کش
• فراوری مواد شیمیایی

در ادامه اشاره ی کوتاهی به برخی از این کاربردها خواهیم کرد.

کاربرد سدیم سیانید در استخراج طلا

یکی از کاربردهای سدیم سیانید (NaCN) در استخراج طلا از سنگ معدن است. به این فرایند، فرایند سیانید یا Gold Cyanidation می‌گویند. این فرایند در قرن ۱۸ میلادی کشف و توسعه داده شد. امروزه کاربرد سدیم سیانید (NaCN) در استخراج طلا به حدی بالاست که بیش از ۷۰ درصد مصارف این ماده مربوط به همین بخش است.

در واقع در این فرایند سدیم سیانید در حضور آب و اکسیژن، با طلا واکنش داده و سدیم دی‌سیانورات (سدیم طلا سیانید) یا به انگلیسی salt sodium dicyanoaurate و همچنین سدیم هیدروکسید تولید می‌کند. واکنش این فرایند سیانید به شرح زیر است:

۴ Au + 8 NaCN + O₂ + 2 H₂O → ۴ Na[Au(CN)₂] + 4 NaOH

برای استخراج طلا از مواد شیمیایی دیگری همانند کربن فعال استفاده میشود. پیشنهاد می‌کنیم مقاله استخراج طلا با استفاده از کربن فعال را حتما بخوانید.

کاربرد سدیم سیانید (NaCN) در صنایع دارویی و پزشکی

از دیگر کاربردهای سدیم سیانید (NaCN) در صنایع دارویی و پزشکی است. البته از این ترکیب به طور مستقیم استفاده نمی شود و برای تولید نیتریل ها از این ماده استفاده می‌شود. نیتریل ها ترکیبات آلی شامل پیوند −C≡N می‌باشد. کوچکترین نیتریل اتان نیتریل با فرمول شیمیایی CH₃CN می‌باشد که با نام‌های متیل سیانید یا استونیتریل نیز آن را می‌شناسند. از نیتریل‌ها در داروهای ضد افسردگی، درمان سرطان سینه، ضد دیابت، ضد روان پریشی و … استفاده می‌شود.

کاربرد سدیم سیانید (NaCN) در آفت کش

یکی دیگر از کاربردهای سدیم سیانید (NaCN) در آفت کش است. به عبارتی از این ماده برای کشتار آفت و جانواران موزی بخصوص جوندگان استفاده می‌شود. شکل زیر یک نوع مین یا به اصطلاح تله ساخته شده توسط سدیم سیانید است. مکانیزم این تله به این صورت است که هنگامی که جانور قسمت فوقانی این ماده را گاز میزند، گاز هیدروژن سیانید که سمی است آزاد میشود و سبب مسموم شدن جانور میشود.

کاربرد سدیـم سیانیـد در فراوری مواد شیمیایی

یکی دیگر از کاربردهای این ترکیب در فراوری مواد شیمیایی است. به عبارتی از این ترکیب برای تولید ترکیباتی نظیر سیانوریک کلرید (از بین برنده علف های هرز)، سیانوژن کلرید (سلاح شیمیایی) و همانظوری که قبلا گفته شد نیتریل استفاده می شود.

مشخصات فنی سدیم سیانید (NaCN)

در ادامه به مشخصات فنی سدیم سیانید (NaCN) اشاره می کنیم. این ترکیب جامدی سفید رنگ که به صورت پودر یا قرص در بازار موجود است. این ترکیب قابل حل در آب بوده و همانطوری که گفته شد با فلزات به خوبی واکنش می دهد. به همین دلیل از آن برای استخراج طلا در معادن استفاده می شود. در برخی موارد در کنار گریدهای مختلف این ماده دو کلمه AR یا ACS نوشته میشود که نشان دهنده گذشتن از استانداردهای مختلف این ترکیب میباشد. 

در جدول زیر مشخصات فنی سدیم سیانید آورده شده است. از مهمترین پارامترهای موجود در مشخصات فنی این ترکیب، درصد خلوص و ظاهر آن است. درصد خلوص این ماده بعضا به صورت درصد NaOCN نشان داده می شود. NaOCN در حقیقت یکی از فراورده های واکنش های مربوط به سدیم سیانید می باشد. به طور معمول مقدار خلوص این ماده به صورت درصد NaCN گزارش میشود. مهمترین و پرکاربردترین گرید این ماده، سدیم سیانید (NaCN) 98% (98 درصد) میباشد. 

این ترکیب هم به صورت مایع و هم به صورت جامد در بازار موجود است. متداول ترین نوع آن، به صورت قرصی می‌باشد که بعضا به آن سدیم سیانید قرصی هم گفته می‌شود.

مشخصات فنی سدیم سیانید (NaCN)
پارامتر	واحد	مقدار
ظاهر	–	جامد سفید رنگ
خلوص (NaCN)	%	98
کربنات (Na2CO3)	%	0.5 max
هیدروکسید (NaOH)	%	0.5 max
رطوبت (Moisture)	%	0.5 max

روش های تولید سدیم سیانید (NaCN)

روش های مختلفی برای تولید این ترکیب وجود دارد اما پایه و اساس تمامی این روش‌ها مشابه هم هست. در واقع سدیم سیانید (NaCN) از فرایند خنثی سازی هیدروژن سیانید (HCN) توسط سدیم هیدروکسید (NaOH) تولید می‌شود. هیدروژن سیانید به دو حالت گاز یا مایع میتواند در این واکنش وجود داشته باشد. اما سدیم هیدروکسید به صورت محلول میباشد. با ترکیب این دو ماده، سدیم سیانید محلول تولید می‌شود. در زیر این واکنش را مشاهده خواهید کرد:

HCN + NaOH → NaCN + H₂O

پس از آن سدیم سیانید محلول به واسطه عملیات تبرید تبدیل به سدیم سیانید جامد می‌شود. حمل و نقل سدیم سیانید جامد به مراتب ساده تر است و به همین منظور این عملیات انجام میشود. نکته‌ای که باید توجه داشت اینست که سدیم سیانید تولید شده توسط این روش دارای ناخالصی از قبیل سدیم کربنات و سدیم هیدروکسید میباشد. 

بزرگترین شرکت تولید کننده سدیم سیانید (NaCN)

شرکت اریکا (Orica):

• تمرکز این شرکت بر روی استخراج طلا و نقره با استفاده از سدیم سیانید است. این شرکت در نیوزلند استرالیا واقع است. 

خرید و فروش سدیم سیانید (NaCN)

خرید و فروش سدیم سیانید (NaCN) به دلیل حساس و خطرناک بودن آن دارای شرایط خاصی است. بدین ترتیب برای واردات و صادرات این ماده قوانین و محدودیت‌هایی وضع شده است که نیازمند مجرب بودن شرکت‌های بازرگانی دارد. میتوان ادعا کرد که شرکت آمل کربوراندم با داشتن تیم تخصصی و کارشناسان خبره، دارای تجربه کافی در زمینه خرید و فروش سدیم سیانید (NaCN) و همچنین واردات و صادرات این ترکیب می‌باشد. شرکت آمل کربوراندم با بسیاری از شرکت‌های معادن طلا قراردادهای همکاری داشته است. 

قیمت سدیم سیانید (NaCN)

اکثر ترکیبات شیمیایی دارای گریدهای مختلفی هستند. این ترکیب هم از این قاعده مستثنی نیست. در نتیجه قیمت سدیم سیانید (NaCN) با توجه گریدهای مختلف این ترکیب متفاوت است. اما میتوان گفت در حال حاضر قیمتی در حدود ۱۰۰ هزار تومان الی ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم می‌باشد. شما میتوانید برای استعلام قیمت دقیق این ترکیب با کارشناسان شرکت تماس بگیرید.